#8

 Reportaż

Śladami zabytków: Rotunda Pięciu Stołów, Ratusz trzebnicki, Kościół św.Piotra i Pawła

W świecie pełnym komputerów mało ludzi interesuje się historią zabytków.

To przecież one są odnośnikami do przeszłości, w której się rozwijaliśmy.
Są świadectwem kultury, jaką pozostawili nasi przodkowie, a jednak większość osób nie zwraca na nie uwagi. Zauważalne są tylko te, których istnienie w jakimś stopniu jest nagłaśniane przez media.
Dlatego też grupa uczniów z Powiatowego Zespołu Szkół nr 1 z Trzebnicy chciała przypomnieć o zabytkach "zapomnianych" lub dobrze nieznanych ludziom tego regionu oraz ciekawym turystom.W zwykłej, szarej codzienności nie zauważamy wyjątkowości danego miejsca. Przykładem może być Kościół św. Piotra i Pawła.Większość Trzebniczan należących do tej parafii zwraca uwagę na ten obiekt pod względem religijnym, jako miejsce modlitw,
 a przecież budynek ten ufundowany przez Piotra Włostowica odgrywał znaczną rolę w historii Trzebnicy. Został zbudowany w 1138r., jako kaplica. Na początku jej patronem był święty Piotr, którego nadano na cześć fundatora,
dopiero w późniejszych latach patronem został także święty Paweł. W 1525 r.
 tę gotycką świątynię zajęli protestanci,a katolicy musieli odtąd korzystać z kościoła klasztornego. W 1671 r., w czasie kontrreformacji, kościół św. Piotra Apostoła wrócił do katolików. W 1709 r. ponownie przejęli go ewangelicy. Po wyjeździe ludności niemieckiej w 1947 r. opuszczony kościół niszczał. Następnie został zamieniony na magazyn,w którym przechowywano maszyny rolnicze. Dopiero
 w latach 90-tych XX wieku odbudowano go  i restaurowano. Obecnie architektura kościoła ma styl neogotycki, który pochodzi z 1854 roku, wieża zaś jest o wiele starsza, przede wszystkim widać to po zniszczonych i starych cegłach. Z roku 2010 na rok 2011 dobudowano przedsionek, zwany kruchtą, który znajduje się przed głównym wejściem.
 W następnych latach nie są planowane remonty kościoła, ponieważ jak dowiedzieliśmy się od obecnego proboszcza Bogdana Grabowskiego stan kościoła jest dobry po ostatniej renowacji. Obecna parafia udziela się w wielu akcjach charytatywnych, którymi przewodniczy Zespół „Caritas”. Zajmuje się on osobami potrzebującymi, którym wysyłane są paczki świąteczne dla rodzin oraz pomaga finansowo tym którzy nie posiadają środków na realizację recept.
Podobnie jak w przypadku kościoła, Ratusz również ma ciekawą historię,
 lecz wciąż nieznaną dla większości Trzebniczan. W jego aktualnym miejscu do XV w. znajdował się targ. W 1605r. powstał drewniany ratusz, którego parter służył jako Karczma, a wyżej znajdowała się kancelaria miejska.
W 1792 roku z inicjatywy Zofii Korycińskiej nastąpiła jego przebudowa.
Na jej cześć wyryto na inskrypcji napis „Przez roztropne używanie miecza będzie niepodzielna sprawiedliwość dla niewinnych Trzebniczan” na portalu Ratuszowym. W czasie II wojny światowej Ratusz doznał poważnych zniszczeń. Zostały zniszczone wszystkie pokoje, pozostała tylko konstrukcja. Współcześnie zbudowany jest w stylu eklektycznym na rzucie prostokąta. Przy elewacji wschodniej umieszczone jest wejście, zaś zachodnia fasada posiada kwadratową wieżę, mającą hełm zwieńczony złotą chorągiewką, na której widnieje herb Trzebnicy oraz rok 1250. Ratusz jest siedzibą Urzędu Stanu Cywilnego. Od 2008 r. znajduje się w nim także Muzeum Regionalne,
 który w swoich zasobach posiada pieczęcie św. Jadwigi, Henryka Brodatego, książąt  i ksieni z klasztoru trzebnickiego, ważne dokumenty miejskie oraz przedmioty z około 500 tys. lat p.n.e. wytworzone w czasie istnienia Homo Erectusa na Winnej Górze. Organizuje on liczne imprezy oraz wydarzenia, np. kiermasze świąteczne, Święto Sadów lub Sylwester w 2010 roku. Wiele imprez odbywa się w sali ślubów, np. spotkania poetyckie. Ciekawostką jest, że powrócił fortepian
 i można teraz świętować przy jego akompaniamencie. Towarzystwo Miłośników Ziemi Trzebnickiej organizuje raz w miesiącu spotkania zarządu a po za tym koncerty, wystawy oraz prezentacje multimedialne i lekcje regionalne
 dla młodzieży. Co jakiś okres wydają też książki o powiecie Trzebnickim „Brzask”.
Tajemniczością swojej historii zachęca także Rotunda Pięciu Stołów. Znajdująca się na obrzeżach miasta przy ulicy Czereśniowej, zwraca uwagę przechodnich, jak i turystów. Zbudowana była w XIII wieku. Przypuszcza się, że na początku był to magazyn, w którym składowano materiały wykorzystywane do budowy klasztoru i Bazyliki. Po pełnieniu tej funkcji stała się miejscem otaczającym ludzi opieką zdrowotną gdzie prawdopodobnie była prowadzona działalność charytatywna przez św. Jadwigę. Było to miejsce odosobnienia chorych podczas epidemii. Przy budowli ustawiono kamień z napisem solidarność. W środku kręgu znajduje się krzyż oraz figura tej oto świętej. Ściany wewnątrz zabytku
 zaś zdobią obrazy przedstawiające sceny z życia świętej Jadwigi, które powstały dosyć niedawno, w celu wypełnienia i udekorowania ścian zabytku. Rotundę Pięciu Stołów zbudowaną na planie koła można zobaczyć z zewnętrznej strony, jednak wejście do środka jest zakratowane i zamknięte na kłódkę. Jej wnętrze jednak jest dobrze widoczne przez kraty. Obecnie pełni funkcje punktu odwiedzanego podczas wędrówki wzdłuż ścieżki św. Jadwigi.
Młodzi historycy z Trzebnicy starali się pokazać w ciekawy sposób historię poszczególnych zabytków znajdujących się w ich mieście. Historia jest ciekawą, lecz wymagającą dziedziną nauki, jednak uczniowie z Trzebnickiego gimnazjum pokazali, że coś trudnego można uprościć i w bardzo interesujący sposób przedstawić innym. Wspomniane zabytki znacznie podkreśliły obecność
 w historii powiatu Trzebnickiego, poprzez różne wydarzenia,
w których uczestniczyli. Nadzieja i zapał młodzieży doprowadziły do sukcesu, który starają się jak najbardziej urozmaicić, np. planowaną wycieczką wzdłuż omawianych zabytków w, której poprowadzą ciekawskich i podzielą się z nimi zdobytą wiedzą.